مسجد کوفه با ۱۱۰ متر طول و ۱۰۱ متر عرض، ۱۱۱۶۲ متر مربع مساحت دارد و با دیوارهایی به ارتفاع ۱۰ متر محافظت میشود. مساحت فضای باز مسجد ۵۶۴۲ متر مربع، مساحت شبستانهای مسجد ۵۵۲۰ متر مربع است. تعداد ستونهای مسجد ۱۸۷ وتعداد منارههای آن ۴ عدد با ارتفاع ۳۰ متر و تعداد دربهای مسجد ۵ باب میباشد؛ دربهای این مسجد عبارتند از: بابُ الحُجّه(درب اصلی)، بابُ الثُعبان، باب الرحمه، باب مسلم بن عقیل و باب هانی بن عروه
قدمت و تاریخ
اساس اولیه این مسجد بر حسب برخی از روایات به حضرت آدم(ع) باز میگردد. و بعدها حضرت نوح(ع) پس از طوفان آن را تجدید بنا کرد.
در سال ۱۷ق لشکر مسلمانان در مدائن حضور داشتند. آب و هوای مدائن سربازانی را که از سرزمین حجاز آمده بودند، آزار میداد؛ به طوری که همه آنها ضعیف و لاغر شدند. حذیفه که این وضعیت را دید، نامهای به عمر نوشت و او را از وضعیت آگاه کرد. خلیفه در نامهای به سعد بن ابی وقاص نوشت: سلمان و حذیفه را روانه کن تا سرزمینی مناسب بیابند. پس از دریافت نامه خلیفه، سلمان و حذیفه حرکت کردند، سلمان از طرف باختر رود فرات و حذیفه از طرف خاور آن راهی شدند و هیچ سرزمینی را نپسندیدند تا اینکه هر دوی آنان به سرزمین کوفه رسیدند. هر دو آن سرزمین را برای اقامت لشکر مناسب دیدند. دو رکعت نماز خواندند و از خدا خواستند آنجا را جایگاه آرامش و استواری قرار دهد. هنگامی که سعد بن ابی وقاص همراه لشکریان به سرزمین کوفه رسیدند، دستور داد پیش از ساختن هر بنایی، مسجدی بسازند. ابو هیجاء اسدیدر مکانی ایستاد و بر هر طرف تیری انداخت. به این صورت حدود مسجد کوفه، مشخص شد.